Бутун Ер шари аҳолисининг 6 миллиард нафари халқаро интернет тармоғидан фойдаланмоқда. Сўнгги бир йил ичида глобал тармоққа 240 миллиондан ортиқ киши қўшилди. Бу ҳақда Халқаро телекоммуникация иттифоқига (ITU) таяниб, Anadolu хабар берди.
Маълум қилинишича, сайёра аҳолисининг тахминан тўртдан уч қисми, интернетдан фойдаланмоқда. ITU ҳисоботида интернет фойдаланувчилари сонининг сезиларли ўсиши қайд этилган бўлса-да, айни пайтда, рақамли тафовутнинг чуқурлашиб бораётганига ҳам эътибор қаратилган. Бошқача айтганда, 2,2 миллиард киши ҳалигача рақамли макондан четда қолмоқда, бу универсал ва тенг рақамли қулайликни таъминлаш борасидаги қийинчиликларнинг кўламини кўрсатади.
Рақамли тафовут чуқурлашмоқда
ITU Бош котиби Дорин Богдан-Мартин рақамли технологияларсиз замонавий ҳаётни тасаввур қилишнинг иложи йўқлигини таъкидлаб, ҳар бир инсон интернетдан фойдалана олиши кераклигини билдирган. Бунда уланиш сифати (тезлик, ишончлилик, қулайлик ва кўникмалар) асосий омилга айланади.
Ҳисоботда 5G тармоғи обуналарининг дастлабки ҳисоб-китоблари (тахминан 3 миллиард, яъни барча мобил уланишларнинг учдан бир қисми) келтирилган. Бешинчи авлод тармоқлари дунё аҳолисининг 55 фоизини қамраб олган.
Тармоқнинг тарқалиши ниҳоятда нотекис бўлиб, юқори даромадли мамлакатларда аҳолининг 84 фоизи 5G дан фойдаланса, кам даромадли мамлакатларда бу кўрсаткич атиги 4 фоизни ташкил этади. Шунингдек, бой давлатлардаги фойдаланувчилар қашшоқ ҳудудларга нисбатан қарийб саккиз баробар кўп мобил трафикдан фойдаланади.
Қулайлик ва нарх муаммолари
Мобил интернетнинг ўртача нархи умумий ҳисобда пасайганига қарамай, паст ва ўрта даромадли мамлакатларнинг 60 фоизида бу нарх аҳолининг катта қисми учун ҳали ҳам ҳамёнбоп эмас. Бундан ташқари, аксарият фойдаланувчилар фақат асосий рақамли кўникмаларга эга. Мураккаброқ кўникмалар (хавфсиз онлайн муҳитни сақлашдан тортиб, контент яратишгача) секинроқ ривожланмоқда.
ITU ҳисоботи рақамли ривожланишнинг иқтисодий даража, жинсий тафовутлар ва жойлашув билан қанчалик боғлиқлигини қамраб олади:
- Даромад: Юқори даромадли мамлакатларда аҳолининг 94 фоизи интернетдан фойдаланади, кам даромадлиларда эса бу атиги 23 фоизни ташкил этади.
- Жинс: Эркаклар аёлларга нисбатан кўпроқ онлайн бўлади (эркаклар 77 фоиз, аёллар 71 фоиз).
- Ҳудуд: Шаҳар аҳолиси қишлоқ аҳолисига нисбатан сезиларли даражада кўпроқ интернетдан фойдаланади (85/58 фоиз).
- Ёш: 15–24 ёшлилар энг фаол гуруҳ бўлиб, уларнинг 82 фоизи интернетдан фойдаланади.
