Эронда 2025 йилда камида 1 922 нафар шахсга нисбатан ўлим жазоси ижро этилди. Бу сўнгги ўн йил ичидаги энг юқори кўрсаткич ҳисобланади. Бу ҳақда мамлакатдаги инсон ҳуқуқлари ҳолатига бағишланган Human Rights Activists in Iran (HRА) ташкилотининг йиллик статистик ҳисоботида маълум қилинди.
Ҳуқуқ ҳимоячиларига кўра, ўлим жазосига ҳукм қилинганлар сони камайганига қарамай, қатллар сони 2024 йилга нисбатан 106,6 фоизга ошган. Хусусан, 2025 йилда судлар 168 нафар шахсни ўлим жазосига ҳукм қилган, бу ўтган йилга нисбатан 21,4 фоизга кам.
Қатлларнинг қарийб 95 фоизи махфий равишда, расмий маълумотларсиз амалга оширилган, дейилади хабарда.
Бундай ҳолатлар мустақил манбалар, жумладан, маҳкумларнинг қариндошлари, адвокатлар, маҳбуслар, озодликдан маҳрум этиш жойи ходимлари, инсон ҳуқуқлари фаоллари маълумотлари асосида қайд этилган. Баъзи ҳолларда маълумотлар бир нечта мустақил каналлар томонидан тасдиқланади.
Таъкидланишича, қатл этилганларнинг 47,55 фоизи қотиллик, 46,1 фоизи эса гиёҳванд моддалар билан боғлиқ жиноятлар бўйича айбдор деб топилган. Давлат хавфсизлигига таҳдид билан боғлиқ айбловлар, жумладан терроризм, жосуслик ва қуролли исёнларда иштирок этиш эса қатлларнинг 3 фоизидан кам қисмини ташкил этган.
Қатл этилганлар орасида жиноят содир этилган пайтда вояга етмаган бўлган камида икки киши ҳам борлиги айтилмоқда. Шунингдек, 2025 йилда 10 та қатл омма олдида амалга оширилган.
Ижро этилган ўлим жазолари сонининг кескин ўсиши суд ва жазони ижро этиш тизимининг шаффофлиги пасайиши фонида репрессив сиёсатни кучайтириш ва ўлим жазосини қўллашни кучайтиришнинг умумий тенденциясини акс эттиради, дейилади хабарда.
