Сўнгги кунларда Тошкент шаҳрида ҳавони ифлослантирувчи PM10 ва PM2.5 ўлчамдаги майда чанг зарралари миқдори ошиб кетди. Бунинг ортидан чангга қарши чора сифатида пойтахт кўчалари ва яшил ҳудудларга сув сепилмоқда. Бу ҳақда Тошкент шаҳри ҳокимлиги хабар берди.
Қайд этилишича, шаҳар муҳитининг юқори чангланиши шароитида энг тезкор самарали чоралардан бири – йўл қопламаси ва унга яқин ҳудудларни намлаш ҳисобланади. Бу усул илмий асосга эга бўлиб, дунёнинг кўплаб йирик шаҳарларида ифлосланиш авж олган даврларда қўлланилади.
Шу сабабли, Тошкент шаҳар ҳокимлиги ва Ободонлаштириш бошқармаси томонидан йўл қопламасига сув сепиш ва яшил ҳудудларни суғориш чоралари кўрилмоқда. Шунингдек, бу йилги фавворалар мавсуми тугаган бўлишига қарамай, пойтахтдаги барча фавворалар ҳамда микроиқлим қурилмалари ишга туширилмоқда.
Ҳаво ифлосланишининг асосий манбаи PM10 ва PM2.5 ўлчамдаги майда чанг зарралари ҳисобланади. Йўл намланганда ушбу майда заррачалар сув билан аралашиб, ерга чўкади ва атмосферага қайта кўтарилиб кетишининг олди олинади.
Шунингдек, автомобиллар ҳаракатланаётганда йўл юзасидаги қуруқ чанг доим кўтариб туради. Намланган йўл эса “иккиламчи чангланиш”ни сезиларли камайтиради. Халқаро тадқиқотларга кўра, бу кўрсаткич шаҳар PM чиқиндиларининг 25-40 фоизини ташкил қилиши мумкин.
Шу билан бирга, йўлларга сув сепиш ва яшил зоналарнинг суғорилиши ҳароратни пасайтиради. Юқори ҳароратда чанг ҳавода узоқроқ вақт сақланиб қолади, ифлослантирувчи моддалар кимёвий реакциялари тезлашади. Намлаш эса бу жараённи секинлаштиради ва заррачаларнинг тезроқ чўкишини таъминлайди.
Бундан ташқари, ифлосланишнинг юқори даврларида дарахт ва буталарни суғориш фақат парвариш эмас, балки шаҳар табиий фильтрларини қўллаб-қувватлаш ҳисобланади. Ўсимликлар чангни барглари орқали ушлаб, ҳаводаги PM миқдорини камайтиради.
“Йўлларга сув сепиш муаммони бутунлай ҳал қилмайди, аммо бир неча соат ичида чанг миқдорини сезиларли даражада камайтирадиган тезкор чора ҳисобланади”, дейилади хабарда.
Шу сабабли, ҳокимият томонидан тегишли идоралар билан ҳамкорликда амалга оширилаётган тизимли ишлар билан бир қаторда иссиқхона хўжаликларида рейдлар ўтказиш, қозонхоналарга филтрлар ўрнатиш, экологик назоратни кучайтириш чоралари кўрилмоқда.
Йўлларга сув сепиш ҳам шаҳарда ҳаво ифлосланишини камайтиришга қаратилган комплекс ёндашувнинг бир қисми ҳисобланади.
